تفسیر حجت الاسلام و المسلمین دکتر رفیعی

1- صبر و توكّل، دو نمونه ى روشن از عمل صالح است. «عملوا الصّالحات… الّذین صبروا و… یتوكّلون» 2- ربوبیّت خداوند، زمینه ى توكّل بر اوست. «على ربّهم یتوكّلون» 3- فشارهاى روحى و مشكلات زندگى از موانع راه نیكوكاران است، كه باید با صبر و توكّل آنها را برطرف كرد. «صبروا – یتوكّلون» 4- رمز موفقیّت و سعادت در چهار چیز است: الف: ایمان و انگیزه. «آمنوا» ب: كار و كوشش. «عملوا» ج: استمرار و استقامت. «صبروا» د: توكّل بر خدا، در برابر وسوسه ها و نگرانى ها. «على ربّهم یتوكّلون» 5 – توكّل بر خداوند، باید همراه بكارگیرى تمام توان و استقامت درونى باشد. («صبروا» خبر از گذشته است كه آنان تمام توان خود را قبلاً به كار گرفته اند و «یتوكّلون» خبر از آینده مى دهد، یعنى در برابر خطرات و حوادث آینده و پیش بینى نشده، بر خداوند توكّل مى نمایند.) 6- براى تقویت ایمان و توكّل بر خداوند، به الطاف الهى نسبت به موجودات دیگر توجّه كنیم. «و كایّن من دابّة» 7- رزق و روزى به زرنگى نیست. «لا تحمل رزقها اللّه یرزقها و ایاكم» 8 – براى خداوند، رزق دادن به جنبنده هاى ناتوان و انسان هاى سالم و كاردان، یكسان است. «یرزقها و ایّاكم» 9- علم و آگاهى خداوند ضامن تأمین روزى موجودات است. «السمیع العلیم»