استاد حاج ابوالقاسمتفسیر گویانجلسات تفسیر
تفسیر قرآن کریم – استاد حاج ابوالقاسم| جز بیست و ششم
تفسیر آیه 29 سوره فتح
تفسیر آیه 29 سوره فتح
«مُحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّآءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَآءُ بَيْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعاً سُجَّداً يَبْتَغُونَ فَضْلاً مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَاناً سِيمَاهُمْ فِى وُجُوهِهِم مِّنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذَ لِكَ مَثَلُهُمْ فِى التَّوْرَاةِ وَمَثَلُهُمْ فِى الْإِنجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْئَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَى عَلَى سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ الْكُفَّارَ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُؤاْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ مِنْهُم مَّغْفِرَةً وَأَجْراً عَظِيماً»
ترجمه
محمّد، رسول خداست و كسانى كه با او هستند، بر كفّار، سخت و در میان خودشان مهربانند. آنان را پیوسته در ركوع و سجود مى بینى، كه فضل و رضوان را از خدا مى جویند، نشانه آنان در رخسارشان از اثر سجود نمایان است. این است وصف ایشان در تورات و وصف آنان در انجیل، مانند زراعتى است كه جوانه را از زمین خارج كرده، پس آن را نیرو داده تا سخت شود و بر ساقه ى خود بایستد، آن گونه كه كشاورزان را به شگفتى و شادى وامى دارد. تا خداوند به واسطه مؤمنان كفّار را به خشم آورد، ولى خداوند به كسانى از كفّار كه ایمان آورده و كارهاى شایسته انجام دهند، وعده آمرزش و پاداشى بزرگ داده است.
نکته ها
«رُكّع» جمع «راكع» به معناى ركوع كننده و «سُجّد» جمع «ساجد» به معناى سجده كننده است. این دو كلمه براى كسانى به كار مى رود كه بسیار اهل سجده و ركوع و نماز باشند و بر آن مداومت كنند. «سوق» به معناى ساق پا و ساقه گیاه، «شطأ» به معناى جوانه گیاه، «آزر» به معناى تقویت و كمك و «استغلظ» از غلظت به معناى سفت و محكم شدن مى باشد. در آغاز سوره، پیامبرصلى الله علیه وآله مورد خطاب بود، «انّا فتحنا لك» در پایان سوره نیز محور آن، رسول خدا است. «محمّد رسول اللّه» در این آیه، شیوه ى ارتباطات یك مؤمن ترسیم شده است: رابطه با بیگانگان. «اشداء» شدت و سختى. با خودى ها. «رحماء» محبت و مهربانى. با خداوند. «ركعا سجداً» عبودیت و بندگى. با خود. «یبتغون» تلاش و كوشش و امید به فضل خدا. تشبیه جامعه اسلامى به مزرعه كشاورزى، قابل دقت است زیرا: الف. كشت، از درون زمین است، عقیده نیز از درون انسان است. ب. كشت، در محیط مناسب رشد مى كند، جامعه اسلامى هم نیاز به زمینه هاى مناسب دارد.