استاد حاج ابوالقاسمتفسیر گویانجلسات تفسیر
تفسیر قرآن کریم – استاد حاج ابوالقاسم| جز دهم
تفسیر آیه 57 و 58 سوره انفال
تفسیر آیه 57 و 58 سوره انفال
آيه
«فَإِمَّا تَثْقَفَنَّهُمْ فِى الْحَرْبِ فَشَرِّدْ بِهِم مَّنْ خَلْفَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِن قَوْمٍ خِيَانَةً فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ عَلَى سَوَآءٍ إِنَاللَّهَ لَايُحِبُّ الْخَآئِنِينَ»
ترجمه
پس (اى پیامبر!) هرگاه در جنگ به آنان دست یافتى، (با برخوردهاى قاطع) افراد پشت جبهه ى آنان را به وحشت افكنده و متفرّق ساز، باشد كه پند گیرند (و دست از توطئه بردارند). و اگر خوف آن داشتى كه گروهى (در پیمان) خیانت كنند، تو نیز عهدشان را به سوى آنان بیانداز (و آن را لغو كن، یا به آنان اعلام كن كه همانند خودشان عمل خواهى كرد.) همانا خداوند خائنان را دوست ندارد.
نکته ها
«تَثقَفنّهم» از «ثقف»، به معناى درك چیزى از روى دقّت و سرعت است. یعنى در برخورد با كفّار، كاملاً هوشیار باشید تا غافلگیر نشوید. «تشرید»، به معناى ایجاد ناامنى و اضطراب و متفرّق ساختن است. یعنى چنان به دشمن حمله كنید و برنامه ریزى جنگى داشته باشید كه حامیان پشت پرده و نیروهاى پشت جبهه ى آنان، به وحشت افتاده و به فكر حمله و پشتیبانى نباشند. «فأنبذ الیهم» از «نَبذ»، به معناى افكندن است. مراد از افكندنِ پیمان به طرف دشمن، این است كه قبلاً به آنان اعلام كنید و سپس پیمان را لغو نمایید تا غافلگیر نشوند و شما هم ناجوانمردى نكرده باشید. «على سواء»، یا به معناى مقابله به مثل است، یعنى همان گونه كه آنان در فكر توطئه و پیمان شكنى اند، شما هم پیمان را لغو كنید. یا به معناى رفتار عادلانه با دشمن است. [551] آیه در مورد آنجایى است كه شواهد وقرائنى بر توطئه و خیانت دشمن وجود دارد، كه براى پیشگیرى باید در لغو پیمان پیشدستى نمود.
پيام ها
1- برخورد شما در برابر دشمنان، باید غافلگیر كننده، سریع، دقیق وكوبنده باشد و این از اصول نظامى است. «تثقفنّهم… فشرّد بهم» 2- آگاهى و دید رهبر مسلمین باید به قدرى باشد كه وسعت و دنباله ى توطئه و توطئه گران را بشناسد وبر علیه آنان تصمیم درست وقاطع بگیرد. «فشرّد بهم» 3- به دفاع هاى روز مرّه و خط اوّل بسنده نكنیم و از عقبه هاى دشمن و طرّاحان صحنه غافل نشویم. «مَن خلفهم» چنانكه در رانندگى نباید تنها به جلو خیره شد، بلكه باید به فراتر و دورتر نیز چشم دوخت.