تفسیر گویانجلسات تفسیرشهید بهشتی
تفسیر قرآن کریم – شهید بهشتی | قسمت سوم
تفسیر آیه 214 و 215 سوره بقره
تفسیر آیه 214 و 215 سوره بقره
«أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ مَسَّتْهُمُ الْبَأْسَآءُ وَالْضَّرَّآءُ وَزُلْزِلُوا حَتَّى يَقُولَ الْرَّسُولُ وَالَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُ مَتَى نَصْرُ اللَّهِ أَلَآ إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَرِيبٌ» «يَسْئَلُونَكَ مَاذَا يُنْفِقُونَ قُلْ مَا أَنْفَقْتُمْ مِّنْ خَيْرٍ فَلِلْوَالِدَيْنِ وَ الْأَقْرَبِينَ وَالْيَتَمَى وَالْمَسَكِينِ وَابْنِ الْسَّبِيلِ وَمَاتَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ»
ترجمه
آیا گمان كردید داخل بهشت مى شوید وحال آنكه هنوز مانند آنچه بر پپشینیان شما گذشت به شما نرسیده است؟! آنان گرفتار تنگدستى و ناخوشى شده و چنان زیر و زبر شدند كه پیامبر و افرادى كه ایمان آورده و همراه او بودند، گفتند: یارى خدا چه وقت خواهد بود؟ آگاه باشید كه یارى خداوند نزدیك است. از تو مى پرسند چه چیز انفاق كنند؟ بگو: هر مالى كه (مى خواهید) انفاق كنید، براى پدر و مادر و نزدیكان و یتیمان و مستمندان و در راه ماندگان باشد. و (بدانید) هر كار خیرى كه انجام دهید، همانا خداوند به آن آگاه است.
نکته ها
«بأساء» سختى هایى است كه از خارج به انسان تحمیل مى شود، مثل جنگ و سرقت. و«ضرّاء» سختى هاى درونى است، مانند بیمارى، زخم وجراحت. این آیه یادآور تحمل سختى از سوى مؤمنان گذشته و هشدار و تسلاّیى براى مسلمانان است. حوادث سخت، آزمایش الهى است و مشكلاتى همچون حوادث تلخِ مالى و جانى همه براى ساخته شدن انسان هاست. در روایتى از پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله مى خوانیم: بهشت با سختى ها پیچیده شده است. و در روایت دیگرى آمده: براى مؤمنان گرفتار در دنیا، چنان پاداشى است كه دیگران مى گویند: اى كاش این سختى ها با سختى بیشترى براى ما بود. آرى، مشكلات، عامل رشد و قرب و راه ورود به بهشت است. تأخیر استجابت دعا، مایه ى تردید نشود. خداوند بارها وعده داده است كه «انّهم لهم المنصورون» و بندگان ما حتماً یارى مى شوند. و «كتب اللّه لاغلبنّ انا ورسلى» خداوند نوشته است كه من و فرستادگانم پیروز هستیم. در این آیه دو بار كلمه «خیر» بكار رفته است: یكى انفاق خیر؛ «انفقتم من خیر» ودیگرى كار خیر؛ «تفعلوا من خیر» تا بگوید افراد بى پول نیز مى توانند با عمل و كار خود، به خیر برسند.