تفسیر آیه 159 و 160 سوره بقره
«إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَآ أَنْزَلْنَا مِنَ الْبَيِّنَتِ وَالْهُدَى مِنْ بَعْدِ مَا بَيَّنَّهُ لِلنَّاسِ فِى الْكِتَبِ أُوْلَئِكَ يَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَيَلْعَنُهُمُ اللَّعِنُونَ إِلَّا الَّذِينَ تَابُواْ وَأَصْلَحُواْ وَبَيَّنُواْ فَأُوْلَئِكَ أَتُوبُ عَلَيْهِمْ وَأَنَا الْتَّوَّابُ الْرَّحِيمُ»
ترجمه
كسانى كه آنچه را از دلائل روشن و اسباب هدایت را نازل كرده ایم، با آنكه براى مردم در كتاب بیان ساخته ایم، كتمان مى كنند، خداوند آنها را لعنت مى كند و همه لعنت كنندگان نیز آنان را لعن مى نمایند. مگر آنها كه توبه كردند و (اعمال بد خود را با اعمال نیك) اصلاح نمودند و (آنچه را كتمان كرده بودند) آشكار ساختند، كه من (لطف خود را) بر آنان بازمى گردانم، زیرا من توبه پذیر مهربانم.
نکته ها
گرچه مورد آیه، دانشمندان یهود و نصارى هستند كه حقایق تورات و انجیل را براى مردم بیان نمى كردند، ولى جمله ى «یكتمون» كه دلالت بر استمرار دارد، شامل تمام كتمان كنندگان در طول تاریخ مى شود. چنانكه لعنت پروردگار نیز تا ابد ادامه خواهد داشت.كتمان حقّ مى تواند صورت هاى مختلفى داشته باشد، گاهى با سكوت و عدم اظهار حقّ، گاهى با توجیه و گاهى با سرگرم كردن مردم به امور جزئى و غافل ساختن آنها از مسائل اصلى است. در مواردى همانند اسرار مؤمنان یا عیوب برادران دینى، كتمان واجب یا مستحبّ است. گناه كتمان، بیشتر از جانب علما است. در آیه 187 سوره ى آل عمران نیز آمده است كه خداوند از اهل كتاب پیمان گرفت تا حقایق را براى مردم بیان كرده و كتمان نكنند. «واذا اخذ اللّه میثاق الّذین اوتواالكتاب لتبیّننّه للنّاس ولاتكتمونه» در روایات آمده است: روز قیامت به دهان كتمان كنندگان حقّ، لجام زده مى شود. براى گناه كتمان، همچون سایر گناهان، راه توبه و بازگشت باز است. امّا توبه ى واقعى، با پشیمانى قلبى و اصلاح عمل و بیان موارد كتمان صورت مى گیرد. توبه ى كسى كه نماز نخوانده آن است كه نمازهاى خود را قضا كند. توبه كسى كه مال مردم را تلف كرده آن است كه باید همان مقدار را به صاحبش برگرداند. در این مورد نیز كسى كه با كتمان حقایق، به دنیاى علم، اندیشه و نسل ها، خیانت كرده، فقط با تبیین حقایق و بازگوئى آنهاست كه مى تواند گذشته را جبران نماید.
