استاد حاج ابوالقاسمتفسیر گویانجلسات تفسیر
تفسیر قرآن کریم – استاد حاج ابوالقاسم| جز نهم
تفسیر آیه 26 سوره انفال
«وَاذْكُرُواْ إِذْ أَنتُمْ قَلِيلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِى الْأَرْضِ تَخَافُونَ أَن يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ فََاوَيكُمْ وَأَيَّدَكُم بِنَصْرِهِ وَرَزَقَكُم مِّنَ الطَّيِّبَتِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ»
ترجمه
و به یاد آورید زمانى را كه شما كم بودید و در زمین (مكّه) مستضعف بودید، مى ترسیدید مردم (دشمنان) شما را بربایند، پس (خداوند در مدینه) پناهتان داد و با یارى خویش، شما را نیرومند كرد و از پاكیزه ها به شما روزى داد، باشد كه شما شكرگزارى كنید.
نکته ها
«تَخطّف»، به معناى به سرعت گرفتن و ربودن است. مسلمانان مكّه قبل از هجرت پیامبر به مدینه، همواره مورد اذیّت و آزار و شكنجه ى مشركان بودند، لذا با سفارش و تدبیر پیامبر به صورت فردى یا دسته جمعى به دیگر مناطق هجرت مى كردند؛ بعضى به حبشه، بعضى به یمن و طائف و برخى به شعب ابى طالب رفتند و پیوسته در ترس و اضطراب بودند و هنگامى كه به مدینه مهاجرت كردند، هیچ خانه و كاشانه اى نداشتند و عدّه ى بسیارى از آنان جزو اصحاب صُفّه ودر مسجد پیامبر جاى گرفته بودند. انصار نیز در اوائل هجرت پیامبر به مدینه، در فقر و ندارى و قحطى گرفتار بودند به حدّى كه به دانه اى خرما بسنده مى كردند، به علاوه گرفتار اذیّت و آزار یهودیان نیز بودند. امّا در اواخر بعثت، خداوند به مسلمانان مكنت و توانایى داد وبه چنان قدرتى رسیدند كه اهل ذمّه به آنان جزیه مى دادند و یا مشركان همواره در ترس و اضطراب از كشته و اسیرشدن و به غلامى و كنیزى گرفتار شدن توسط مسلمانان بودند و بعضى نیز با طوع و رغبت اموال خود را تقدیم مسلمانان مى كردند. [481] در اینجا خداوند ضعف و ناتوانى آنان را یادآور مى شود تا شكرگزار قدرت و امنیّت موجود باشند. 481) تفسیر اطیب البیان
پيام ها
1- یادآورى روزهاى ناتوانى و روزهاى یارى خداوند، مایه ى دور شدن از فتنه هاست. «واتّقوا فتنة – واذكروا» 2- در ابتدا تعداد مسلمانان، بسیار كم بود. (كلمه «قلیل» به جاى «قلیلون»، تأكید بر كم بودن است) 3- مسلمانان در مكّه تا پیش از هجرت به مدینه، دائماً ترس و دلهره داشتند. «تخافون» (فعل مضارع، نشانه ى استمرار است) 4- در راه حقّ، از كمى نفرات وناتوانى وآوارگى نهراسیم، «واذكروا اذ انتم قلیل» كه یارى خداوند حتمى است. «فاواكم و ایّدكم…»