شهید بهشتی
-
تفسیر قرآن کریم – شهید بهشتی | قسمت پنجم «حق و حق پرستی»
تفسیر آیه 165 سوره بقره «وَمِنَ الْنَّاسِ مَنْ يَتَّخِذَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْدَاداً يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللَّهِ وَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ أَشَدُّ حُبّاً لِلَّهِ وَلَوْ يَرَى الَّذِينَ ظَلَمُواْ إِذْ يَرَوْنَ الْعَذَابَ أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِيعاً وَأَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعَذَابِ» ترجمه و بعضى از مردم كسانى هستند كه معبودهایى غیر از خداوند براى خود برمى گزینند و آنها را همچون دوست داشتن خدا، دوست مى دارند. امّا آنان كه ایمان دارند، عشقشان به خدا (از عشق مشركان به معبودهاشان) شدیدتر است و آنها كه (با پرستش بت به خود) ستم كردند، هنگامى كه عذاب خدا را مشاهده كنند، خواهند دانست كه تمام نیروها، تنها به دست خداست و او داراى عذاب شدید است. نکته ها امام باقر علیه السلام مى فرماید: مراد از »دون اللَّه« و »انداد« در این آیه، بت ها نیستند، بلكه مراد پیشوایان ستمكار و گمراهند كه مردم آنان را همچون خداوند دوست دارند. [497] از جهت ادبى نیز كلمه «هم» در «یحبّونهم»، براى انسان بكار مى رود، نه اشیاء. ریشه ى محبّت، كمال دوستى وجمال دوستى است. مؤمنان تمام كمالات و جمال ها را در خداوند مى بینند، لذا بیشترین عشق را به او ابراز مى دارند. عشق و محبّت مؤمنین، بر اساس شایستگى ولیاقت معشوق است وهرگز…
-
تفسیر قرآن کریم- شهید بهشتی | قسمت چهارم
تفسیر آیه 251 سوره بقره «فَهَزَمُوهُمْ بِإِذْنِ اللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُدُ جَالُوتَ وَءَاتَهُ اللَّهُ الْمُلْكَ وَ الْحِكْمَةَ وَعَلَّمَهُ مِمَّا يَشَاءُ وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ الْنَّاسَ بَعْضُهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتِ الْأَرْضُ وَلَكِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْعَلَمِينَ» ترجمه سپس آنها (طالوت و یاران او) به اذن خداوند، سپاه دشمن را درهم شكستند و داود (كه جوانى كم سن و سال، ولى مؤمن، شجاع و از یاران طالوت بود،) جالوت را (كه فرمانده سپاه دشمن بود) كشت، و خداوند حكومت و حكمت به او عطا نمود و از آنچه مى خواست به او آموخت. و اگر خداوند (فساد) بعضى از مردم را به وسیله بعضى دیگر دفع نكند، قطعاً زمین را فساد مى گرفت. ولى خداوند نسبت به جهانیان لطف و احسان دارد. نکته ها بر اساس روایات، داود علیه السلام بر اثر همین شجاعت و دلاورى به مقام نبوّت رسید و فرزندش سلیمان علیه السلام نیز از انبیاى الهى گردید. در روایات مى خوانیم كه رسول خدا صلى الله علیه وآله فرمودند: خداوند به خاطر یك مسلمان صالح، بلا را از صد هزار خانه از همسایگان دور مى كند. سپس آن حضرت این آیه را تلاوت نمودند: «فلولا دفع اللّه الناس …» [675] با توجّه به آیات گذشته معلوم مى شود كه عوامل…
-
تفسیر قرآن کریم – شهید بهشتی | قسمت سوم
تفسیر آیه 214 و 215 سوره بقره «أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ مَسَّتْهُمُ الْبَأْسَآءُ وَالْضَّرَّآءُ وَزُلْزِلُوا حَتَّى يَقُولَ الْرَّسُولُ وَالَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُ مَتَى نَصْرُ اللَّهِ أَلَآ إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَرِيبٌ» «يَسْئَلُونَكَ مَاذَا يُنْفِقُونَ قُلْ مَا أَنْفَقْتُمْ مِّنْ خَيْرٍ فَلِلْوَالِدَيْنِ وَ الْأَقْرَبِينَ وَالْيَتَمَى وَالْمَسَكِينِ وَابْنِ الْسَّبِيلِ وَمَاتَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ» ترجمه آیا گمان كردید داخل بهشت مى شوید وحال آنكه هنوز مانند آنچه بر پپشینیان شما گذشت به شما نرسیده است؟! آنان گرفتار تنگدستى و ناخوشى شده و چنان زیر و زبر شدند كه پیامبر و افرادى كه ایمان آورده و همراه او بودند، گفتند: یارى خدا چه وقت خواهد بود؟ آگاه باشید كه یارى خداوند نزدیك است. از تو مى پرسند چه چیز انفاق كنند؟ بگو: هر مالى كه (مى خواهید) انفاق كنید، براى پدر و مادر و نزدیكان و یتیمان و مستمندان و در راه ماندگان باشد. و (بدانید) هر كار خیرى كه انجام دهید، همانا خداوند به آن آگاه است. نکته ها «بأساء» سختى هایى است كه از خارج به انسان تحمیل مى شود، مثل جنگ و سرقت. و«ضرّاء» سختى هاى درونى است، مانند بیمارى، زخم وجراحت. این آیه یادآور تحمل سختى از سوى مؤمنان گذشته و هشدار…
-
تفسیر قرآن کریم – شهید بهشتی | قسمت دوم
تفسیر آیه 160 سوره بقره آیه إِلَّا الَّذِينَ تَابُواْ وَأَصْلَحُواْ وَبَيَّنُواْ فَأُوْلَئِكَ أَتُوبُ عَلَيْهِمْ وَأَنَا الْتَّوَّابُ الْرَّحِيمُ ترجمه مگر آنها كه توبه كردند و (اعمال بد خود را با اعمال نیك) اصلاح نمودند و (آنچه را كتمان كرده بودند) آشكار ساختند، كه من (لطف خود را) بر آنان بازمى گردانم، زیرا من توبه پذیر مهربانم. نکته ها براى گناه كتمان، همچون سایر گناهان، راه توبه و بازگشت باز است. امّا توبه ى واقعى، با پشیمانى قلبى و اصلاح عمل و بیان موارد كتمان صورت مى گیرد. توبه ى كسى كه نماز نخوانده آن است كه نمازهاى خود را قضا كند. توبه كسى كه مال مردم را تلف كرده آن است كه باید همان مقدار را به صاحبش برگرداند. در این مورد نیز كسى كه با كتمان حقایق، به دنیاى علم، اندیشه و نسل ها، خیانت كرده، فقط با تبیین حقایق و بازگوئى آنهاست كه مى تواند گذشته را جبران نماید. خداوند به شیطان فرمود: «انّ علیك لعنتى» [485] لعنت من بر تو. و در آیه بعد مى فرماید: «علیهم لعنة اللَّه…» پس كتمان كنندگان و شیطان، در یك ردیف هستند. 485) ص، 78. پيام ها 1- خداوند، امكان توبه و بازگشت را براى خطاكاران، در هر شرایطى فراهم نموده…
-
تفسیر قرآن کریم- شهید بهشتی- قسمت اول
تفسیر آیه 159 و 160 سوره بقره «إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَآ أَنْزَلْنَا مِنَ الْبَيِّنَتِ وَالْهُدَى مِنْ بَعْدِ مَا بَيَّنَّهُ لِلنَّاسِ فِى الْكِتَبِ أُوْلَئِكَ يَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَيَلْعَنُهُمُ اللَّعِنُونَ إِلَّا الَّذِينَ تَابُواْ وَأَصْلَحُواْ وَبَيَّنُواْ فَأُوْلَئِكَ أَتُوبُ عَلَيْهِمْ وَأَنَا الْتَّوَّابُ الْرَّحِيمُ» ترجمه كسانى كه آنچه را از دلائل روشن و اسباب هدایت را نازل كرده ایم، با آنكه براى مردم در كتاب بیان ساخته ایم، كتمان مى كنند، خداوند آنها را لعنت مى كند و همه لعنت كنندگان نیز آنان را لعن مى نمایند. مگر آنها كه توبه كردند و (اعمال بد خود را با اعمال نیك) اصلاح نمودند و (آنچه را كتمان كرده بودند) آشكار ساختند، كه من (لطف خود را) بر آنان بازمى گردانم، زیرا من توبه پذیر مهربانم. نکته ها گرچه مورد آیه، دانشمندان یهود و نصارى هستند كه حقایق تورات و انجیل را براى مردم بیان نمى كردند، ولى جمله ى «یكتمون» كه دلالت بر استمرار دارد، شامل تمام كتمان كنندگان در طول تاریخ مى شود. چنانكه لعنت پروردگار نیز تا ابد ادامه خواهد داشت.كتمان حقّ مى تواند صورت هاى مختلفى داشته باشد، گاهى با سكوت و عدم اظهار حقّ، گاهى با توجیه و گاهى با سرگرم كردن مردم به امور جزئى و غافل ساختن آنها از…