استاد حاج ابوالقاسم
-
استاد حاج ابوالقاسم
تفسیر قرآن کریم – استاد حاج ابوالقاسم| جز هشتم
تفسیر آیه 59 سوره اعراف «لَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحاً إِلَى قَوْمِهِ فَقَالَ يَقَوْمِ اعْبُدُواْ اللَّهَ مَا لَكُم مِّنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ إِنِّى أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ» ترجمه همانا نوح را به سوى قومش فرستادیم. پس به مردم گفت: اى قوم من! خدا را بپرستید كه جز او براى شما خدا و معبودى نیست. همانا من بر شما از عذاب روزى بزرگ بیمناكم. نکته ها نمونه ى «بلد خبیث» كه در آیه ى قبل مطرح بود، قوم نوح بودند كه هر چه حضرت نوح فریاد زد، به جایى نرسید. داستان حضرت نوح علیه السلام در سوره هاى نوح، صافّات، اسراء، احزاب، یونس، مؤمنون و قمر آمده است. «خوف»، جنبه مثبت نیز دارد، ولى «جُبن»، فقط ترسِ منفى و ناپسند است. «جبن»، ناشى از خودكم بینى است و «خوف»، گاهى مولود واقع بینى و هوشیارى نسبت به خطرهاست. پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله فرمود: نوح علیه السلام اوّلین پیامبر اولوا العزمى است كه از طرف خداوند به رسالت عامّه مبعوث شد. [150] دعوت حضرت نوح جهانى بود، چون قوم او همه ى مردم آن روز زمین بودند و حضرت در نفرین خود همه ى كافران روى زمین را نفرین كرد، «و قال نوح ربّ لا تذر على الارض من الكافرین دیّاراً» [151]…
-
استاد حاج ابوالقاسم
تفسیر قرآن کریم – استاد حاج ابوالقاسم| جز هفتم
تفسیر آیه 42 سوره انعام «وَلَقَدْ أَرْسَلْنَآ إِلَى أُمَمٍ مِّنْ قَبْلِكَ فَأَخَذْنَهُمْ بِالْبَأْسَآءِ وَ الضَّرَّآءِ لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ» ترجمه و همانا به سوى امّت هاى پیش از تو (نیز پیامبرانى) فرستادیم، (و چون سرپیچى كردند) آنان را به تنگدستى وبیمارى گرفتار كردیم. باشد كه تضرّع كنند. نکته ها «بأساء» به معناى جنگ، فقر، قحطى، سیل، زلزله وامراض مُسرى و «ضرّاء» به معناى غم، غصّه، آبروریزى، جهل و ورشكستگى است. حضرت على علیه السلام فرمود: اگر هنگام ناگوارى ها مردم صادقانه به درگاه خدا ناله كنند، مورد لطف خدا قرار مى گیرند. [330] مولوى در ترسیم این حقیقت مى گوید: پیش حقّ یك ناله از روى نیاز به كه عمرى در سجود و در نماز زور را بگذار و زارى را بگیر رحم سوى زارى آید اى فقیر 330) تفاسیر صافى و نورالثقلین. پيام ها 1- بعثت انبیا در میان مردم، یكى از سنّت هاى الهى در طول تاریخ بوده است. «لقد ارسلنا الى اُمَم من قبلك» 2- تاریخ گذشتگان، عبرت آیندگان است. «قبلك» 3- در تربیت و ارشاد، گاهى فشار وسخت گیرى هم لازم است. «اخذناهم بالبأساء و الضرّاء» 4- مشكلات، راهى براى بیدارى فطرت وتوجّه به خداوند است. «یتضرّعون» 5 – هر رفاهى لطف نیست و هر رنجى قهر نیست.…
-
استاد حاج ابوالقاسم
تفسیر قرآن کریم – استاد حاج ابوالقاسم | جز ششم
تفسیر آیه 55 و 56 سوره مائده «إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ ءَامَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَوةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكَوةَ وَهُمْ رَكِعُونَ وَ مَن يَتَوَلَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغَلِبُونَ» ترجمه ولىّ و سرپرست شما، تنها خداوند و پیامبرش و مؤمنانى هستند كه نماز را برپا مى دارند و در حال ركوع، زكات مى دهند. و هركس كه خدا و پیامبرش وچنان مؤمنانى را (كه در آیه قبل بیان شد) ولىّ خود بگیرد (از حزب خداست) همانا حزب خدا پیروز است. نکته ها در شأن نزول آیه آمده است: سائلى وارد مسجد رسول خدا صلى الله علیه وآله شد و از مردم درخواست كمك كرد. كسى چیزى به او نداد. حضرت على علیه السلام در حالى كه به نماز مشغول بود، در حال ركوع، انگشتر خود را به سائل بخشید. در تكریم این بخشش، این آیه نازل شد. ماجراى فوق را ده نفر از اصحاب پیامبر مانند ابن عباس، عمّار یاسر، جابربن عبداللّه، ابوذر، اَنس بن مالك، بلال و… نقل كرده اند و شیعه و سنّى در این شأن نزول، توافق دارند. عمّار یاسر مى گوید: پس از انفاق انگشتر در نماز و نزول آیه بود كه رسول خداصلى الله علیه وآله فرمود: «مَن كنتُ…
-
استاد حاج ابوالقاسم
تفسیر قرآن کریم – استاد حاج ابواقاسم | جز پنجم
تفسیر آیه 72 و 73 سوره نساء «وَإِنَّ مِنكُمْ لَمَنْ لَّيُبَطِّئَنَّ فَإِن أَصَبَتْكُم مُّصِيَبةٌ قَالَ قَدْ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَىَّ إِذْ لَمْ أَكُن مَّعَهُمْ شَهِيداً وَلَئِنْ أَصَبَكُمْ فَضْلٌ مِّنَ اللَّهِ لَيَقُولَنَّ كَأَن لَّمْ تَكُن بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُ مَوَدَّةٌ يَلَيْتَنِى كُنتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِيماً» ترجمه وهمانا از شما كسانى اند كه (هم خودشان سست مى باشند وهم) عامل كُندى و دلسردى رزمندگان مى شوند، چون به شما مشكلى برسد، مى گوید: خدا بر من منّت نهاده كه همراه آنان (در جبهه) حضور نیافتم (یا همراه آنان شهید نشدم) واگر فضل وغنیمتى از سوى خداوند به شما برسد، آن چنان كه گویا میان شما و او هرگز دوستى نبوده (تا نفع شما را نفع خود داند) خواهد گفت: اى كاش (در جهاد) با آنان بودم تا به رستگارى بزرگ (پیروزى وغنائم) مى رسیدم. نکته ها در آیه ى پیش، خطر دشمنان خارجى مطرح بود، اینجا خطر دشمنان داخلى و عوامل نفوذى و منافق مطرح است. «یُبطّئنّ» از ریشه ى «بطو» به معناى كُندى است. به گفته اهل لغت، «بطوء» هم حركت كند است و هم دیگران را به كندى در حركت فراخواندن. در رسیدن فضل و غنیمت، نام خدا مطرح است، «فضل من اللّه» ولى در برخورد با سختى ها كه در آیه…
-
استاد حاج ابوالقاسم
تفسیر قرآن کریم – استاد حاج ابوالقاسم | جز چهارم
تفسیر آیه 169 سوره آل عمران «وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُواْ فِى سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَتاً بَلْ أَحْيَآءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ» ترجمه و هرگز گمان مبر آنها كه در راه خدا كشته شده اند، مردگانند؛ بلكه آنها زندگانى هستند كه نزد پروردگارشان روزى داده مى شوند. نکته ها ما بر مبناى قرآن كه شهیدان را زنده مى داند، به شهداى راه اسلام و خصوصاً شهداى كربلا سلام كرده، با آنان حرف مى زنیم و توسل مى جوییم. ابوسفیان در پایان جنگ اُحد با صداى بلند فریاد مى زد: این هفتاد كشته ى مسلمانان در احد، به عوض هفتاد كشته ى ما در جنگ بدر. ولى رسول خدا صلى الله علیه وآله فرمود: كشته هاى ما در بهشت جاى دارند، ولى كشتگان شما در دوزخند. نكاتى پیرامون شهید و شهادت 1- در روایات آمده است كه شهید، هفت ویژگى اعطایى از جانب خداوند دارد: اوّلین قطره ى خونش، موجب آمرزش گناهانش مى گردد. سر در دامن حورالعین مى نهد. به لباس هاى بهشتى آراسته مى گردد. معطّر به خوش بوترین عطرها مى شود. جایگاه خود را در بهشت مشاهده مى كند. اجازه ى سیر و گردش در تمام بهشت به او داده مى شود. پرده ها كنار رفته و به وجه خدا نظاره…
-
استاد حاج ابوالقاسم
تفسیر قرآن کریم – استاد حاج ابوالقاسم | جز اول
تفسیر آیه 30 سوره بقره «وَ إِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَئِكَةِ إِنّى جَاعِلٌ فِى الْأَرْضِ خَلِيفَةً قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَن يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمآءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَ نُقَدِّسُ لَكَ قَالَ إِنِّى أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ» ترجمه وهنگامى كه پروردگارت به فرشتگان گفت: من بر آنم كه در زمین جانشینى قرار دهم. فرشتگان گفتند: آیا كسى را در زمین قرار مى دهى كه در آن فساد كند و خون ها بریزد؟ در حالى كه ما با حمد و ستایش تو، ترا تنزیه و تقدیس مى كنیم. خداوند فرمود: همانا من چیزى مى دانم كه شما نمى دانید. نکته ها در آیه ى قبل خواندیم كه خداوند، همه ى مواهب زمین را براى انسان آفریده است. در این آیه و آیات بعد، مسأله ى خلافت انسان در زمین مطرح مى شود كه نگرانى فرشتگان از فسادهاى بشر و توضیح و توجیه خداوند وسجده ى آنان در برابر نخستین انسان را بدنبال دارد. فرشتگان، یا از طریق اخبار الهى ویا مشاهده ى انسان هاى قبل از حضرت آدم علیه السلام در عوالم دیگر یا در همین عالم ویا به خاطر پیش بینى صحیحى كه از انسان خاكى ومادّى وتزاحم هاى طبیعى آنها داشتند، خونریزى وفساد انسان راپیش بینى مى كردند. گرچه همه ى…