استاد حاج ابوالقاسمتفسیر گویانجلسات تفسیر
تفسیر قرآن کریم – استاد حاج ابوالقاسم| جز نوزدهم
تفسیر آیه 48 و 49 سوره فرقان
تفسیر آیه 48 و 49 سوره فرقان
«وَهُوَ الَّذِى أَرْسَلَ الرِّيَحَ بُشْراً بَيْنَ يَدَىْ رَحْمَتِهِ وَأَنزَلْنَا مِنَ السَّمَآءِ مَآءً طَهُوراً لِنُحْيِىَ بِهِ بَلْدَةً مَّيْتاً وَنُسْقِيَهُ مِمَّا خَلَقْنَآ أَنْعَماً وَأَنَاسِىَّ كَثِيراً»
ترجمه
و او خداوندى است كه بادها را مژده اى پیشاپیش (باران) رحمتش فرستاد و از آسمان، آبى پاكیزه كننده فرو فرستادیم. تا به وسیله ى آن سرزمین مرده (و پژمرده و خشك) را زنده گردانیم و آن را به چهارپایان و مردمان بسیار از مخلوقات خود بنوشانیم.
نکته ها
«طهور» چیزى را گویند كه هم در نهایت پاكى است و هم پاك كننده مى باشد. كلمه ى «بلد» به معناى سرزمین است، خواه شهر باشد یا روستا ومزرعه، به دلیل آیه ى 58 سوره اعراف كه مى فرماید: «و البَلَد الطیّبُ یَخرُج نَباته باِذنِ ربّه» سرزمین نیكو با اذن پروردگارش گیاه خود را بیرون مى آورد، و روشن است كه روئیدن گیاه مخصوص شهر نیست. كلمه ى «اناسىّ» جمع «اِنسىّ» مرادف معناى «انسان» است. چون معنى «بَلَد» و«بَلدة» یكى است، در توصیف آن فرمود: «میتاً» و نفرمود: «میتة» [323] در استفاده از آب، بیشترین سهم به كشاورزى اختصاص دارد، بعد حیوانات بیشترین استفاده را از آن مى برند و سپس انسان ها. به خاطر همین، در آیه ى شریفه ابتدا از كشاورزى و احیاى زمین یاد شده است، سپس از حیوانات، آن گاه از انسان. بادها فواید بسیارى دارند از جمله: هوا را لطیف مى كنند، ابرها را انتقال مى دهند، حرارت را كم مى كنند و گیاهان را بارور مى سازند. 323) تفسیر قرطبى.
پيام ها
1- حركت بادها، به اراده ى خداوند است. «هوالّذى ارسل الریاح» 2- بادها انواع مختلفى دارند و گاهى با باران ملازمند. «ارسل الریاح… انزلنا…» 3- نزول باران از ابر با اراده ى خداوند است. «انزلنا» 4- آب هم پاك است و هم پاك كننده، جسم آدمى و اشیاى دیگر را پاك مى كند و در وضو و غسل نیز مایه ى پاكى روح انسان است. «طهوراً» 5 – زندگى بشر مرهون نباتات و حیوانات است. (زنده شدن زمین و سیرابى چارپایان، قبل از سیراب شدن انسان آمده است) 6- كارهاى خدا از طریق اسباب طبیعى صورت مى گیرد. «ارسل الریاح – انزلنا – لنحیى»